Mô tả cây
- Cây bấc là một loại cỏ sống lâu năm,
- Thân tròn cứng, mọc thành cụm dày cao độ 35-100cm, đường kính của thân chừng 1-2mm, mặt ngoài thân có màu xanh nhạt, có vạch dọc.
- Ruột (lõi) cây bấc đèn cấu tạo bởi những tế bào hình ngôi sao để hở ra nhi lỗ khuyết lớn.
- Lá bị giảm rát nhiều, chỉ còn lại bẹ ở gốc thân.
- Hoa đều, lưỡng tính, mọc thành vòng. Bao hoa khô xác.
Phân bố, thu hái và chế biến
- Mọc hoang và được trồng ở những nơi ẩm ướt ở nước ta (Nam Định, Hà Nam…)
- Mùa thu cắt toàn cây về, rạch dọc để lấy lõi riêng ra, bó thành từng bó, phơi khô mà dùng, còn gọi là đăng tâm thảo hay đăng tâm hoặc bấc đèn để làm bấc đèn dầu ta hay để làm thuốc.
Thành phần hoá học
Hoạt chất chưa rõ
Công dụng và liều dùng
- Tính chất theo tài liệu cổ: vị ngọt, tính hàn, vào 3 kinh tâm, phế và tiểu trường. Có tác dụng giáng tâm hoả, thanh phế nhiệt, lợi tiểu trường. dùng chữa tiểu tiện khó khăn, tâm phiền mất ngủ, dùng ngoài đồ mụn nhọt
- Mới được dùng trong phạm vi nhân dân làm thuốc thông tiểu tiện, chữa sốt, an thần, mất ngủ, chữa ho, viêm cổ họng.
- Ngày dùng 1-2g dưới dạng thuốc sắc hoặc tán bột. tán đăng tâm rất khó. Trước khi tán cần đồ đăng tâm bằng nước cơm, sau đó phơi khô mà tán. Tán xong ngâm nước, vớt lấy đăng tâm nổi trên mà dùng.
- Đơn thuốc có đăng tâm thảo.
- Đăng tâm thảo 2g, sắc với nước, uống thay nước chè trong ngày làm thuốc lợi tiểu, chữa phù và mất ngủ.