Trĩ là một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp trong xã hội ngày nay khiến bệnh nhân sinh hoạt khó khăn hơn, cảm thấy mất tự tin, đây là vấn đề sức khỏe có liên quan tới tĩnh mạch ở hậu môn. Do thường xuyên chịu áp lực nên đám rối tĩnh mạch trở nên co giãn và rất dễ phình ra. Đây là cơ hội để búi trĩ bắt đầu phát triển và gây ảnh hưởng tới sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Ngày nay, hai dạng bệnh thường gặp đó là: trĩ nội và trĩ ngoại. Mọi người có thể phân biệt hai loại trên dựa vào vị trí búi trĩ và một số triệu chứng thường gặp.
Nhìn chung, căn bệnh này không đe dọa trực tiếp tới sức khỏe hay tính mạng của người bệnh, tuy nhiên chúng ta không nên chủ quan, bỏ qua việc điều trị. Bởi vì trĩ thường gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày, giảm chất lượng cuộc sống. Nếu nắm được nguyên nhân bị bệnh trĩ, mọi người có thể chủ động thay đổi thói quen sống, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
Tìm hiểu nguyên nhân bị bệnh trĩ
Như đã phân tích ở trên, bệnh trĩ hình thành vì nhiều lý do khác nhau, chủ yếu xuất phát từ thói quen sinh hoạt không khoa học, lành mạnh. Trong đó, có thể kể tới như: do bạn ngồi quá nhiều, ít vận động, người thường xuyên bị táo bón hoặc tiêu chảy; hoặc do thừa cân béo phì,…
Bài thuốc Đông Y điều trị bệnh trĩ
1. HOÁ TRĨ HOÀN
Xuyên quy 50g
Hoè hoa 50g
Phòng phong 50g
Chỉ thực 50g
Hoàng liên 25g
Đại hoàng 25g
Chủ trị: Trĩ ngoại (thoát giang) thường thường ra máu hoặc máu và nhầy lẫn lộn.
Cách dùng, liều lượng: Tất cả các vị đều sao rượu giòn tán bột mịn, luyện hồ, hoàn viên bằng hạt ngô. Ngày uống 30 viên, chiêu với rượu hoà thêm nước chín.
2. MAO CĂN Ý DĨ THANG
Bạch mao căn 8g
Ý dĩ 8g
Liên nhục 8g
Chủ trị:
Trĩ: mọc mụn giữa hậu môn, có lỗ nhỏ chảy nước ra hoài, đại tiện hay chảy máu.
Cách dùng, liều lượng: Các vị sao vàng hạ thổ, cho vào 300ml nước, sắc lấy 100ml pha thêm 1/2 thìa cà phê đường, uống trước khi đi ngủ. Mỗi đêm uống 1 thang.
Chú ý: Người bệnh có táo bón nấu nước phan tả diệp hoặc chút chít uống thay nước nước chè hàng ngày.
3. THANH LƠI ĐẠI TRÀNG, THĂNG ĐỀ CỬ HÃM THANG
Khổ qua 15g
Cỏ nhọ nồi 10g
Cây muồng (muồng trâu) 10g
Cây lức 10g
Cây nhàu 10g
Rau mơ 15g
Màn chầu 8g
Rau má 10g
Rau đẳng đất 8g
Củ nghệ 8g
Vỏ cây vông 10g
Chủ trị: Thoát giang mỗi lần đi đại tiện trực tràng lòi ra độ 5cm phải lấy tay ấn đẩy mạnh mới vào, ăn ngủ ít, đại tiện táo bón, tiểu tiện
bình thường.
Cách dùng, liều lượng: Các vị cho vào 600ml nước, sắc lấy 200ml chia uống 2 lẩn trong ngày.
Chú ý: Uống thuốc này cần kết hợp với châm cứu, hiệu quả tốt, nhanh hơn.
4.THẢO Ô KHÔ PHÀN TÁN
Sinh thảo ô 8g
Khô phàn 4g
Thực diêm (sao) 2g
Băng phiến 2g
Chủ trị: Nhử trĩ: tống trĩ lòi ra ngoài.
Cách dùng, liều lượng: Các vị tán bột mịn, nhào với nước cho nhão, nhét sâu vào hậu môn 4cm, chà 3-5 phút bệnh nhân mót rặn, răn nhiều búi trĩ sẽ lòi ra ngoài. Sau khi búi trĩ lòi ra ngoài, lần lươt sử dung tiếp 5 bài thuốc sau: để phá màng trĩ
Bài 1: Bột phá màng trĩ
Khô phàn 4g
Thực diêm (sao) 2g
Băng phiến 2g
Cách dùng, liều lượng:
Các vị tán bột mịn, dùng tăm bông (đã làm ẩm bằng nước chín) chấm thuốc vào gốc búi trĩ để phá màng trĩ (vì khí búi trĩ lòi ra vẫn còn màng bao bọc ồ ngoài và người bệnh chỉ mót rặn), những múi trĩ sẽ nở to, người bệnh không mót rặn nữa.
Bài 2: Hồng châu thần ô tán (để làm rụng trĩ)
| Hồng thạch tín (hồng phê) | 16g |
| Châu thần (thần sa) | 32g |
| ô mai (bỏ hạt) | 32g |
| Khô phàn | 8g |
| Băng phiến | 8g |
Cách dùng, liều lượng:
Châu thần thuỳ phi để riêng, bốn vị còn lại tán chung thành bột mịn, hợp cùng với bột châu thần trộn đều theo phương pháp trộn bột kẹp.
Dùng tâm bông (đã làm ẩm bằng nước chín), chấm bột thuốc, chấm vào các búi trĩ.
Hoặc dùng bài sau để làm rụng trĩ:
Hồng đơn thanh phàn thiềm tô tán:
Hồng đơn 32g
Thanh phàn (Đởm phàn) 32g
Thiểm tô 16g
Băng phiến 8g
Châu thần 8g
Cách dùng, liều lượng: Châu thần thuỷ phi để riêng, bốn vị còn lại tán chung thành bột mịn, hợp cùng với bột Châu thần theo phương pháp trộn bột kép. Dùng tăm bông (đã làm ẩm bằng nước chín) chấm bột thuốc chấm vào các búi tã. Sau đó để diệt búi trĩ, làm búi trĩ teo thành sẹo bong ra dùng tiếp bài 3:
Bài 3: Thang đốt trĩ
Bột cùi trắng quả bưởi 20g
Hạt châm bầu 16g
Khô phàn 16g
Thực diêm 8g
Cách dùng, liều lượng: Tất cả các vị cho vào nước (khoảng 200 – 300ml nước) nấu sôi kỹ, lấy tăm bông nhúng vào nước thuốc đang sôi chấm vào búi trĩ đã chấm thuốc làm rụng trĩ (chỗ chấm không nóng là búi trĩ) sau khi chấm thuốc đốt trĩ thì mặt trĩ (niêm mạc búi trĩ) sẽ tái ngắt. Nếu chấm thuốc đốt trĩ vào người bệnh thấy nóng thì chỗ đó là thịt không phải búi trĩ.
Khi búi trĩ khô bong ra, nơi bong ra sẽ chẩy nhiều máu dùng bài 4 để cầm máu.
Bài 4: Bột cùi bưởi tóc rối hương phụ
Bột cùi trắng quả bưởi 20g
Hương phụ sao tổn tính 12g
Tóc rối (loạn phát) thán sao 12g
Băng phiến 8g
Cách dùng, liều lượng: Tất cả các vị tán bột mịn, khi búi trĩ khô bong ra dùng một muỗng canh bột thuốc cho vào bát con thêm rượu trắng nấu sôi lên thoa vào chỗ chảy máu, sẽ cầm không chảy máu nữa.
Nếu nơi búi trĩ rụng bị viêm nhiễm hoặc người bệnh bị táo bón thì dùng bài 5 để chống viêm nhiễm, táo bón.
Bài 5: Tiêu độc thang
| Vòi voi | 12g |
| Muổng trâu | 20g |
| Vỏ cây sứ | 20g |
| Phác tiêu | 20g |
Cách dùng, liều lượng: Các vị cho vào 600ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc, chia uống 2 lần trong ngày. Uống liên tục trong khi điều trị trĩ.
Chú ý gia giảm: Người bệnh táo bón ít thì bỏ phác tiêu, ăn các chất loãng.
Kiêng kỵ: Kiêng các thứ cay nóng.
5. THUÔC TIÊM MINH ĐỞM PHÀN
Minh phàn 15g
Đởm phàn 2g
Nước cất 90ml
Chủ trị: Các thể trĩ: Trĩ nội, trĩ ngoại, trĩ hỗn hợp, trĩ tụ máu (huyết).
Cách dùng, liều lượng:
Minh phàn cho vào nước cất đun sôi trong bình thuỷ tinh nút kín cho tan hết, rồi cho tiếp Đởm phàn vào tiếp tục đun cho tan hết rồi lọc cho thật trong, đóng vào lọ thuỷ tinh sạch, hấp tiệt khuẩn.
Gây tê cực bộ múi trĩ bằng dung dịch Novacain 0,5-1% để tiến hành thắt trĩ. Sau khi thắt trĩ tiêm thuốc Minh đởm phàn (điều chế như trên) vào nhân múi trĩ đã thắt, Đợi cho niêm mạc búi trĩ tái màu thì rút kim ra.
Sau khi búi trĩ rụng dùng bài thuốc Cao sinh cơ dưới đây bơm vào hậu môn để chống viêm nhiễm và kích thích khả năng tạo niêm mạc của sẹo trĩ.
Cao sinh cơ
Hoàng cầm 55g
Hoàng liên 50g
Keo da trâu (A giao) 50g
Bột đậu xanh 100g
Long não 6g
Vaselin 500g
Cách dùng, liều lượng:
Hoàng liên, Hoàng cầm tán bột mịn trộn với bột Đậu xanh mịn. Keo da trâu hoà tan trong nước cho hỗn hợp bột Hoàng cầm, Hoàng liên, Đậu xanh vào trộn đều, rồi hoà vào Vaselin đã đun nóng chảy trộn đều, để nguội cho bột Long não vào quấy đếu đậy kín. Khi búi trĩ rụng, bơm vào hậu môn.
Trong khi điều trị để giảm đau chống nhiễm khuẩn và chống chảy máu cho người bệnh dùng bài sau:
Thuốc ngâm trĩ
Cúc hoa 12g
Hoè hoa 12g
Sa sàng tử hoặc Ngũ bội tử 12g
Kinh giới tuệ (Hoa kinh giới) 15g
Cách dùng, liều lượng: Các vị cho vào 600ml nước, sắc lấy 100ml nước thuốc, pha thêm nước sôi vừa đủ cho người bệnh ngâm trĩ, ngâm lúc nước thuốc còn ấm. Hàng ngày cho người bệnh ngâm 1-2 lần.
(Sưu tầm)