Thùn mũn
Tên tiếng Việt: Cây chua meo (tên ở Lạng Giang, Bắc Giang), Cây phi tử, Cây chua ngút-vốn vén, tấm cùi (Thổ), Xốm mun (Thái)
Tên khoa học: Embelia laeta (L.) Mez
Thuộc họ: Đơn nem (Myrsinaceae)
Công dụng: Trị giun đũa, giun kim và sán sơ mít.
Hình ảnh cây thùn nũn
Mô tả cây
- Cây mọc hoang ở các đồi thành từng bụi cao chừng 1-2m. Thân màu tía tím thỉnh thoảng có cành đỏ tươi hơn, trông như hơi mốc. Có vạch dọc rất rõ, bì khổng nhỏ như hạt kê.
- Lá mọc so le, hình lưỡi mác, mặt dưới nhạt hơn, dài 4,5-5cm, rộng 1,5-2cm. Phiến ở phía cuống hẹp nhọn. Cuống ngắn 5-6mm.
- Khi quả chín hái về xát sạch vỏ, phơi khô; khi dùng tán nhỏ. Vị lúc đầu ngọt sau chua và hơi tê tê (hình)
Thành phần hóa học
Trong quả có tanin, tinh dầu và axit embelic (còn gọi là embelin hay embelon-dihydroxy 2-5-lauryl 3-benzo quinon 1-4) một chất có cấu tạo quinonic
Tác dụng dược lý
Chưa có tài liệu nghiên cứu, nhưng nhân dân dùng làm thuốc chữa giun sán, không thấy có hiện tượng độc, chỉ hơi say say.
Công dụng và liều dùng
- Nhân dân dùng hạt trị giun đũa, giun kim và sán sơ mít.
- Tối hôm trước nhịn, sáng sớm hôm sau uống 5g bột trộn với mật hoặc đường.
- Trẻ con uống 2-2,5g
- Ở Bắc Ninh có nơi uống tới 3 thìa súp hạt.