Chiên chiến
Tên tiếng Việt: Chiên chiến, Điệp xoan, Chiêng chiêng
Tên khoa học: Caesalpinia crista L.
Họ: Caesalpiniaceae (Vang)
Công dụng: Bổ, lợi tiểu, chữa sỏi thận, bàng quang (Rễ).
Mô tả
- Cây nhỏ cao 2m, trườn không lông, có ít gai cong cong.
- Lá có gai nhỏ, kép lông chim 2 lần; 3-4 cặp lá lông chim bậc nhất, các lá này lại chia 2-4 cặp lá chét, mốc mốc ở mặt dưới. Chùm hoa kép ở ngọn, hoa vàng tươi; cánh hoa dài 1cm; nhị dài 1cm.
- Quả dài 5-7cm, rộng 2,5-3,5 cm tù hay nhọn ở đầu, nhẵn. Hạt 1, màu đen, hơi hình thận, dài 1,5cm.
- Mùa ra hoa: tháng 3-5; mùa quả: tháng 6- 8.
Bộ phận dùng
Rễ – Radix Caesalpiniae Cristae. thu hái quanh năm, thái mỏng, phơi khô, sao vàng .
Nơi sống và thu hái
Loài phân bố rộng từ Ấn Độ tới Polynêdi. Ở nước ta, thường gặp trong các rừng còi dựa rạch, duyên hải, rừng ngập mặn, từ Hoà Bình tới Kiên Giang.
Thành phần hoá học
Lá, quả chứa bonducin.
Tính vị, tác dụng
Hạt và lá chiên chiến có vị rất đắng, tính mát có tác dụng lợi tiểu, bổ. thanh nhiệt, giải độc.
Công dụng, chỉ định và phối hợp
Rễ được dùng làm thuốc lợi tiểu chữa bệnh về thận và sỏi trong bàng quang. Hạt và thân cành giã ra dùng để duốc cá.