Mô tả cây

Cây cọ lùn là loài cọ nhỏ, lá hình quạt màu xanh. Cây mang hoa trắng và quả màu vàng nhưng khi chín chuyển dần sang màu xanh đen.

Phân bố

• Cây cọ lùn xuất xứ ở Bắc Mỹ, mọc trên các cồn cát dọc biển Đại Tây Dương và bờ biển Caribbean từ miền Nam Carolina đến Texas. Cây được trồng bằng hạt giống vào mùa xuân, thích hợp đất khô và có ánh nắng mặt trời.
• Thu hoạch quả khi chín vào mùa thu, phơi khô, bỏ hạt.

Bộ phận dùng

Quả của cây cọ lùn

Thành phần hóa học:

• Dịch chiết ethanol chứa acid béo tự do chuỗi ngắn như capric, caprylic, lauric and myristic acids. Ngoài ra còn có Palmitic, stearic, oleic, linoleic and linolenic acids. Cũng có các hợp chất phytosterols với lượng nhỏ (như beta-sitosterol, stigmasterol, ampesterol and cycloartenol), aliphatic alcohols and polyprenic.
• Trong y học sử dụng dịch chiết dầu (saw palmetto).

Tác dụng

• Từ 200 năm về trước, người dân nước Mỹ đã có thói quen sử dụng quả cây cọ lùn như một loại thức ăn hàng ngày. Họ cũng biết sử dụng quả của cây cọ lùn để: tăng cường sinh lý, giúp ngủ ngon và sâu giấc, giúp mọc tóc, chống mọc tóc, điều trị một số bệnh liên quan đến tiết niệu và sinh sản, đặc biệt là bệnh phì đại tiền liệt tuyến. Người Maya dùng cây cọ lùn như một loại thuốc bổ, còn thổ thân Seminoles dùng quả cây cọ lùn với tác dụng long đờm và kháng khuẩn.
• Dịch chiết Saw palmetto chuẩn hóa được sử dụng rộng rãi ở châu Âu nơi mà các sản phẩm từ thảo dược chiếm 1/3 doanh số các sản phẩm được dùng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt lành tính. Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh sự cải thiện mức độ nhẹ đến trung bình các triệu chứng đường tiết niệu liên quan đến phì đại tiền liệt tuyến và có ít tác dụng không mong muốn hơn thuốc chẹn kênh alpha và thuốc ức chế 5-reductase. Có nhiều sản phẩm từ dầu cọ lùn (Saw palmetto) cho bệnh phì đại tiền liệt tuyến thông qua cơ chế tác dụng của dịch chiết này lên bệnh phì đại tiền liệt tuyến:

1. Ức chế enzyme 5-alpha reductase
2. Ức chế sự liên kết giữa dihydrotestosteron và testosteron với androgen receptor.
3. Ức chế prolactin.
4. Ức chế quá trình tăng sinh.

Bằng chứng lâm sàng

Công dụng của dầu cọ lùn (Saw palmetto) cho bệnh phì đại tiền liệt tuyến đã được ứng dụng để sản xuất nhiều sản phẩm điều trị và được kiểm chứng qua các bằng chứng lâm sàng sau:

• Một tổng quan hệ thống đánh giá những kết quả từ 21 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCTs) liên quan đến 3139 người đàn ông tham gia. Saw palmetto cải thiện các triệu chứng đường tiết niệu, các giá trị về dòng nước tiểu so với placebo, có tác dụng đến điểm số liên quan đến đường tiết niệu và lưu lượng nước tiểu cực đại tương tự như finasteride. Thêm vào đó, việc sử dụng saw palmetto ít tác dụng không mong muốn hơn sơ với finasteride, các triệu chứng cũng được báo cáo là giảm nhanh hơn.
•  Một phân tích META được cập nhật với 14 RCTs và 3 nghiên cứu nhãn mở được công bố. Phân tích này đã sử dụng dữ liệu từ 4280 bệnh nhân từ các thử nghiệm lâm sàng, lưu lượng nước tiểu cực đại và tiểu đếm được coi là 2 thông số đầu ra chính. Điều trị tích cực liên quan đến giảm giá trị IPSS trung bình là 4.78 và sự cải thiện có ý nghĩa về lưu lượng nước tiểu cực đại và giảm tiểu đêm được báo cáo.
• Trong nghiên cứu TRIUMP – một nghiên cứu quan sát cắt ngang ở 6 nước châu Âu gồm 2351 nam giới được chẩn đoán mới mắc triệu chứng đường tiết niệu dưới gợi ý của BPH, sự cải thiện có ý nghĩa được quan sát ở 43% bệnh nhân sử dụng Serenoa repens, 68% bệnh nhân sử dụng thuốc chẹn kênh alpha (tamsolusin), và 58% bệnh nhân dùng thuốc ức chế enzym 5-alpha reductase.
• Một nghiên cứu tiến hành hơn 5 năm trên 26 người sử dụng serenoa với liều là 320mg 2 lần mỗi ngày làm giảm các triệu chứng bệnh, cải thiện có ý nghĩa chất lượng cuộc sống và làm giảm kích thước tuyến tiền liệt trung bình 30%.