Hạt bí ngô
Tên tiếng Việt: Hạt bí đỏ, Má ứ (Thái), Nam qua tử, Hạt bí ngô
Tên khoa học: Cucurbita spp.
Họ: Cucurbitaceae (Bầu bí)
Công dụng: Tác dụng chữa sán
Thành phần hóa học
Hạt bí hàm lượng dầu cao ( chiếm khoảng 32-39% khối lượng khô ), là nguồn nguyên liệu lý tưởng để sản xuất dầu ăn có nguồn gốc thực vật.
Dầu hạt bí đỏ có hàm lượng protein thô cao (khoảng 39,8% so với khối lượng khô). Đây là nguồn đạm rất tiềm năng về mặt dinh dưỡng do cơ thể người và động vật không tự tổng hợp được một số axit amin thiết yếu mà phải lấy từ thức ăn.
Bằng phương pháp sắc ký khí-khối phổ (GC-MS) cho thấy các thành phần của dầu hạt bí ngô bao gồm một số axit béo chính, axit oleic (với tỷ lệ 3,25-18,36%), axit linoleic (38,68-66,95%); axit stearic (4,87-10,64%) và axit palmitic (12,86-22,06%).
Tác dụng dược lý
Một nghiên cứu gần đây đã đánh giá hoạt tính hạ huyết áp của dầu hạt bí ngô so sánh với hoạt chất của amlodipine (một loại thuốc chống tăng huyết áp), chứng minh – ở chuột – tác dụng bảo vệ tim mạch và hạ huyết áp của dầu.
Trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, ở 47 bệnh nhân Hàn Quốc bị tăng sản tuyến tiền liệt lành tính, trong thời gian 12 tháng
Thử nghiệm
- Nhóm thử nghiệm: (320 mg dầu bí đỏ) kết hợp với dầu cọ lùn.
- Nhóm giả dược (320 mg tinh bột khoai lang) hoặc chỉ với dầu co lùn.
Không có phương pháp điều trị được đề xuất nào đảm bảo giảm đáng kể khối lượng tuyến tiền liệt.
Kết quả cho thấy:
- Các giá trị PSA huyết thanh đã giảm trong nhóm kết hợp hai loại dầu (Bí đỏ và Co lùn) với nhau, cải thiện sau 6 tháng.
- Lưu lượng nước tiểu tối đa được cải thiện sau 6 tháng trong nhóm được điều trị bằng dầu hạt bí ngô, và sau 12 tháng trong nhóm được điều trị bằng dầu Cọ lùn
Công dụng và liều dùng
Thường chiều hôm trước ngày uống thuốc, thụt hoặc uống thuốc tẩy muối nhẹ.
Hạt bí ngô có thể uống theo một hoặc hai cách sau đây
- Bóc hết vỏ cứng của hạt bí ngô, để nguyên màng xanh ở trong. Người lớn dùng 100g nhân, giã nhỏ trong cối, có thể dùng 50-60ml nước để tráng sạch cối, thêm vào 50-100g mật hay xiro hoặc đường và trộn đều. Bệnh nhân ăn vào lúc đói, hết cả liều này trong vòng 1 giờ, nằm nghỉ, 3 giờ sau uống thuốc tẩy muối, đi ngoài trong một chậu nước ấm Trẻ con 3-4 tuổi ăn 30g, 5-7 tuổi ăn 50g, 7-10 tuổi ăn 75g.
- Hạt bí ngô để cả vỏ cứng giã hay xay nhỏ bằng cối xay thịt, thêm hai thể tích nước và đun lửa nhẹ hoặc đun cách thủy trong 2 giờ, lọc qua gạc. Hớt bỏ lớp dầu ở trên mặt. Có thể thêm đường uống hết trong vòng 20-30 phút vao2 lúc đói (hôm trước đã tẩy hay thụt) 2 giờ sau khi ống hết, uống một liều thuốc tẩy muối: người lớn uống 300g hạt để cả vỏ, trẻ con dưới 5 tuổi 50-70g, 5-7 tuổi 100g, 7-10 tuổi 150g (theo cách làm đã nêu)
Nếu sau khi uống hạt bí ngô theo như liều nói trên, lại uống thêm cao dương xỉ đực spidium filix-mas (người lớn 2,5-3g, trẻ con tùy theo tuổi mà tính) tác dụng mạnh hơn. Chỉ uống cao dương xỉ đực sau khi uống hạt bí ngô được một giờ sẽ uống một liều thuốc tẩy muối.
Có khi người ta chế hạt bí ngô thành bột đã loại chất béo đi rồi. Dùng uống với liều 60-80g (người lớn), 30-40g cho trẻ con. Thêm vào bột một ít nước, trộn đều uống hết trong vòng 15-20 phút rồi theo cách như trên
Uống phối hợp với nước sắc hạt cau:
Do nghiên cứu thấy nước sắc hạt cau có tác dụng làm tê liệt sán bò và sán lợn nhưng chỉ mạnh đối với đầu con sán và những đốt chưa thành thuộc, trái lại hạt bí ngô có tác dụng chú yếu là làm tê liệt khúc giữa và khúc đuôi con sán, cho nên các nhà y học Trung quốc dùng như sau:
Sáng sớm, lúc đói bụng, ăn 60-120g hạt bí ngô (cả vỏ) nếu bỏ vỏ đi thì chỉ cần ăn 40-100g thôi. Hai giờ sau uống nước sắc hạt cau (trẻ con 10 tuổi trở xuống uống 30g, phụ nữ và đàn ông bé nhỏ uống 50-60g, người lớn 80g) chế như sau: cho hạt cau với liều nói trên vào đun với 500ml nước, sắc cạn còn 150 -200ml. Nhỏ dung dịch gelatin 2,5% vào cho đến khi kết tủa (để loại hết tanin đi) để lắng gạn và lọc. Đun cho còn 150-200ml. Nửa giờ sau khi uống hạt cau sẽ uống một liều thuốc tẩy (30g magie sunfat). Nằm nghỉ, đợi thật buồn đi ngoài, ỉa vào chậu nước âm ấm, nhúng cả mông vào.
Sản phẩm chứa thành phần dầu hạt bí trên thị trường hiện nay
Sản phẩm Tiền Liệt Vương
Tiền Liệt Vương là sản phẩm kết hợp giữa ba nguyên liệu quý là dầu cọ lùn, dầu hạt bí đỏ và trinh nữ hoàng cung, mang lại những công dụng:
✓ Hỗ trợ giảm các triệu chứng rối loạn về tiểu tiện do phì đại tiền liệt tuyến lành tính (tiểu đêm nhiều, tiểu khó, tia nước tiểu yếu, tiểu nhiều lần, tiểu rắt, tiểu buốt…)
✓ Hỗ trợ ngăn ngừa và hạn chế sự phát triển của u xơ trong phì đại tiền liệt tuyến lành tính.
Trên đây là một số thông tin về hình ảnh, liều lượng công dụng của cây Bí ngô. Nếu cần tư vấn và tìm hiểu thêm về cây này và các loại cây dược liệu khác bạn có thể liên hệ qua số tổng đài tư vấn 1800.1190 (miễn phí tư vấn) hoặc đặt câu hỏi của bạn ở mục ý kiến ở cuối bài viết, Tra cứu dược liệu sẽ giải đáp những thắc giúp bạn có thêm những thông tin đáng tin cậy.